Story Protocol Tanıtımı

Özet

İnternet, tarihin en güçlü yaratıcı aracıdır. Yaratıcı çalışmalar birbirine bağlanabilir, yeniden düzenlenebilir ve sıfır marjinal maliyetle dağıtılabilir.

İnternet üzerindeki içerik oluşturma bolluğuna rağmen, yaratıcılar fikri mülkiyetlerinin (IP) değerini artırmak ve bu değeri elde etmek konusunda zorluk yaşamaktadır. Geleneksel IP modeli hem şeffaflıktan yoksundur hem de yavaştır. Köken ve atıf işlemlerinin, internetin hızı ve ölçeğiyle uyumlu bir şekilde gerçekleşmesi gerekmektedir.

İnternetin temel ilkeleri olan açıklık ve iş birliğini benimseyen bir IP çerçevesi oluşturarak Story Protocol, internetin doğal IP altyapısı olmayı hedeflemektedir. Protokol, IP’nin farklı ortamlar ve platformlarda evrimleşirken yaşam döngüsünü izlemek için tarafsız bir köken kaynağı sağlamanın yanı sıra IP’nin sorunsuz bir şekilde lisanslanmasını ve yeniden düzenlenmesini destekleyen modüller sunacaktır.

Fikri Mülkiyette Yeni Bir Çağ

Gutenberg matbaası, yaratıcı çalışmaların çoğaltılmasını hızlandırdıktan yaklaşık 600 yıl sonra, internet fikir yayılımının nihai makinesine dönüştü. Gutenberg matbaası, ilk telif hakkı yasalarını gerektirdiği gibi, dijital çağ da yeni bir IP altyapısı gerektirmektedir.

İnternet, yalnızca matbaanın yeteneklerini artırmakla kalmaz, aynı zamanda ağ tabanlı bir yaratım paradigması sunar. Herkes sıfır marjinal maliyetle içerik yeniden düzenleyebilir ve dağıtabilir. TikTok’taki mash-up’ları düşünün (Khaby Lame, diğer videoları düetleyerek TikTok’ta en çok takip edilen hesap oldu), fanfiction.net’teki yan hikayeleri (Fifty Shades of Grey, ilk olarak Twilight fanfiction’ı olarak burada yayınlandı), SoundCloud’daki örneklemeleri (remixler, Kygo, Zedd ve Diplo gibi DJ’lerin popülerliğini artırdı) ve hatta oyunlardaki mod kültürünü (Defense of the Ancients, Warcraft III’ün bir modu olarak başladı ve sonunda League of Legends gibi hitlere ilham verdi). Daha önce yalnızca pasif tüketiciler olan kişiler, yaratıcı çalışmaların ağ tabanlı gelişimini şekillendiren üreticilere dönüşüyor.

Bu ağ tabanlı IP’ler yeni norm haline geliyor ve yapay zeka bu geçişi hızlandırarak interneti daha düşük üretim maliyetlerine doğru yönlendiriyor. Çoğaltmanın anlık olduğu ve yeniden düzenlemenin kaçınılmaz olduğu bir kültürde, yaratıcıların haklarını korurken internet üzerindeki yaratımın “sonsuz, yeniden birleştirici ve temelde sosyal bir süreç” olduğunu kabul eden yeni bir IP düzenine ihtiyacımız var.

Ancak, mevcut IP sistemimiz hala analog çağa sıkı sıkıya bağlıdır. Bugünkü IP mimarisi yaratıcı çalışmaları teşvik etmeye yönelik temel taahhütlerini korusa da, internet üzerindeki değer yaratımının açık doğasını göz ardı etmektedir. Mevcut IP altyapımız, yeniden düzenlemeyi, topluluk hikayelerini ve ortak yaratımı yaratıcılığın temel taşları olarak desteklemek için çok hantal bir yapıdadır. İnternetin temel gücü olan açıklığa yönelmek yerine, çoğu IP modeli savunmacı bir duruş sergileyerek yaratıcı sürece engeller eklemektedir.

İnternetin tüm yaratıcı gücünü açığa çıkarmadan önce, IP altyapımızı, internetle savaşmak yerine onunla birlikte çalışacak şekilde yükseltmemiz gerekmektedir. Bu, internetin bolluğunu ve sosyal yapısını benimsemeyi ve yaratıcıların emeklerinin ödüllendirilmesini sağlamayı gerektirir. Bunu yapmak, internetin eşi görülmemiş hızı ve ölçeğinde gelişebilecek bir yaratıcı eser patlamasını mümkün kılacaktır.

Story Protocol’ü Tanıtıyoruz

Protokol, hem açık bir IP deposu hem de bu IP ile sorunsuz bir şekilde etkileşim kurmak için bir dizi modül sağlayarak IP’yi internet çağında ileriye taşır.

Açık IP depomuz, yaratıcı IP’lerin — düzyazılar, görseller, sesler ve daha fazlası — dijital ortak yaratımın sonsuz kombinasyonları boyunca başlangıcından itibaren evrimsel yolculuklarını kaydetmelerine olanak tanır. Git’in dallanma ve sürüm oluşturma yoluyla kodun izlenmesini sağladığı gibi, Story Protocol de yaratıcı IP için bir köken katmanı olmayı hedefliyor.

IP’nin büyüdükçe atıfını izlemekten öte, modüllerimiz sorunsuz bir şekilde birleştirilebilirliği sağlar, böylece herkes bir IP’ye katkıda bulunabilir ve katkısının değerini yakalayabilir. Modüllerimiz, GitHub’ın Git’in yeteneklerini dallanma ve çekme istekleri sağlayarak genişletmesine benzer şekilde, IP deposunun üzerine işlevsellik ekler.

İsimler ve Fiiller

Bu vizyonu gerçekleştirmek için protokol mimarimiz iki unsurdan oluşur: veri yapıları ve modüller. Veri yapıları, protokolün “isimleri” olup ilgili IP meta verilerini “IP legoları” içine kaydeder. Modüller ise “fiiller” olup protokole kayıtlı IP varlıkları için çeşitli işlevler sağlar. Story Protocol’ün veri yapıları, IP’nin temel bileşenlerini yakalarken, modüller bu veri yapıları üzerinde gerçekleştirilebilecek işlemleri temsil eder.

Veri yapıları (“isimler”), internetin doğal IP’si için ilk temel gereksinimi karşılar; köken ve atıf izleme için teknik bir standart sunar. HTTP, HTML ve CSS gibi protokollerin güvenilir ve yapılandırılmış bilgi paylaşımını mümkün kılarak internetin benimsenmesini hızlandırdığı gibi, Story Protocol üzerindeki IP de benzer şekilde düzenlenmiştir. Bu standardizasyon, herhangi bir uygulamanın veri yapılarımızı bir küresel köken kaynağı olarak kullanmasını kolaylaştırır.

Modüllerimiz (“fiiller”), internetin doğal IP’si için ikinci gereksinimi karşılar; IP’nin sorunsuz bir şekilde genişletilmesini sağlar. Bir kez IP legolarımıza kaydedildiğinde, modüllerimiz aracılığıyla bu IP birleştirilebilir ve genişletilebilir. Modüller, lisanslama, türev çalışmalardan gelir akışı oluşturma ve küresel sermayeye erişim gibi bir dizi işlevi açığa çıkarır. Örneğin, lisanslama modülümüz, tüm IP formları için çalışan bir tür programlanabilir Getty Images gibi, aynı esneklik ve ifade gücüyle programlanabilir lisansların oluşturulmasını sağlar. Birebir yasal müzakerelere güvenmek yerine, yaratıcılar lisanslama koşullarını şeffaf bir şekilde belirleyebilir ve başkalarının çalışmalarını sorunsuzca genişletmesine olanak tanıyabilir.

Blokzincir Üzerine İnşa Edildi

Bu altyapının tamamı -veri yapıları ve modüller- blockchain üzerine inşa edilmiştir. İnternette içerik çoğaldıkça, blockchain’ler ara bir kuruluşa ihtiyaç duymadan köken ve özgünlük sağlar. Daha da önemlisi, blockchain’in merkezi olmayan doğası, protokol üzerinde müdahale korkusu olmadan uygulamalar oluşturmayı mümkün kılar.

Gelişen Bir IP Ekosistemi

Bu geliştiriciler olmadan, yaratıcı IP’nin bir sonraki çağı gerçekleştirilemez. Story Protocol, IP uygulamaları için bir temel katman olarak tasarlanmıştır, ancak internet üzerinde yaratıcılığın bu yeni çağına geçiş yapabilmek için protokol üzerinde uygulamalar inşa eden girişimciler ve geliştiricilerden oluşan bir ekosistemin çabalarına ihtiyaç vardır. IP geliştirme ihtiyaçlarının tüm yaşam döngüsünü destekleyen kârlı işletmeler olarak bir dizi uygulama hayal ediyoruz. Bu uygulamalar, sermaye oluşumu, ortak yaratım, yeniden düzenleme ve daha fazlasını desteklemek için protokolün üzerine inşa edilen yeni bir hizmet sınıfını temsil eder.

Bu uygulamalar -ve henüz hayal edilmemiş diğerleri- Story Protocol üzerinde inşa edilebilirse, IP’nin geleceği dramatik bir şekilde farklı görünebilir.

Yeni Bir Tür Blockbuster

Story Protocol üzerinde, bir sonraki Game of Thrones seviyesindeki mega franchise’ın ortaya çıktığını hayal edin. Bu franchise’ın yaratıcıları, protokolün veri yapıları kullanılarak hikayeler, karakterler ve mekanlar içeren zengin bir temel metni kaydeder. Lisanslama modülünden yararlanarak, hızla bir anlatı evreni inşa edebilir ve eseri yeni dillere çevirmek, yeni medyalara genişletmek, yan hikayeler oluşturmak, ürünler üretmek gibi hakları lisanslayarak ekonomik ödüller kazanabilirler. Hem profesyonel yaratıcılar hem de gerçek hayranlar, bu anlatıyı büyütmek için bu lisansları elde edebilir. Hayranlar, topluluk tarafından yönlendirilen bu hikayelere hayran kalırken, yaratıcılar topluluğun yeni fikirlerinden ve küresel dağıtımından faydalanabilir.

Başlangıçta oluşturulan IP birikimi ve genişledikçe, bu IP’ye katkıda bulunmanın değeri de artar. Yaratıcılar, lisanslama ve telif modüllerini kullanarak katılımcılara IP haklarının veya gelirlerinin bir kısmını paylaşarak gerçek bir “ortak çıkar” sunabilir. IP büyüdükçe, amatör veya profesyonel fark etmeksizin daha fazla katkıda bulunmak isteyenler bu ağa katılır ve IP’yi genişletme ortak misyonu etrafında bir ağ etkisi yaratır.

Bu süreçte, örneğin Nijerya’dan genç bir kız, franchise’a bir karakter ekleyerek gelecekteki kazançlardan telif hakkı alabilir. Disney’den ayrılmış bir yazar, bir devam bölümü yazabilir ve bu popüler bir kitaptan daha fazla kazanç sağlayabilir. USC yaratıcı yazarlık mezunu bir genç, Hollywood’u geri çevirerek Story Protocol üzerinde tam zamanlı yazarlığa odaklanabilir.

Franchise’ın yükselen değeri, yaratıcıların TV ve sinema gibi diğer alanlara genişlemesine olanak tanır. Hollywood’da bu projenin bir sonraki büyük şey olduğu konuşulmaya başlar. Netflix ve HBO, lisans anlaşmaları imzalamak için yarışır. Kanıtlanmış bir ilgi, topluluk desteği ve dağıtım gücü sayesinde, müzakerelerde güç yaratıcıların lehine döner. Daha da önemlisi, IP sonunda büyük bir eğlence franchise’ının gelirine ulaştığında, en erken katkıda bulunanlar yaşamlarını değiştirecek ödüller alabilirler.

Yapay Zeka Bolluğundan Değer Yakalama

Yapay zeka, yaratıcı IP’yi yeniden şekillendiriyor.

Kolombiyalı bir YouTube yıldızının, iki farklı franchise’dan ikonik karakterler arasında bir crossover filmi oluşturduğunu hayal edin. Gelişmiş bir GPT sürümünü kullanarak bir senaryo oluşturur ve Runway AI ile videoyu üretir. Bu çalışma, birkaç hafta içinde 200 milyon izlenme ile büyük bir başarıya ulaşır. Çünkü her iki karakterin IP’si de Story Protocol üzerindeki veri yapılarında saklanmıştır, bu nedenle bu karakterlerin yapay zeka tarafından oluşturulan çalışmada kullanımı otomatik olarak izlenir. Lisanslama modülü aracılığıyla, bu filmden elde edilen herhangi bir gelir, her karakterin sahibi olan stüdyolara anında aktarılır. Tıpkı YouTube videolarında telif hakkına sahip müziklerden elde edilen kârın, ilgili hak sahibine bölünmesi gibi.

Bu senaryoda, yüksek kaliteli yapay zeka tarafından üretilen içerik dalgasıyla mücadele etmek yerine, yaratıcılar ve stüdyolar, IP’lerini Story Protocol üzerinde saklayarak topluluk remix’lerini kucaklar. IP, kapalı bir yapı yerine olabildiğince açık olacak şekilde tasarlanmıştır ve yüzlerce ilham verici çalışmaya temel teşkil eder. Popüler internet sanatçıları, kendi tarzlarında türetilen eserlerden elde edilen gelirlerin bir yüzdesinin kendilerine geri dönmesi koşuluyla, herkesin bu tarzda görüntüler oluşturmasına izin verir. Müzisyenler de bu modeli takip eder. Yapay zeka, değer yakalama sorunlarının bir parçası olma potansiyeline sahiptir, ancak Story Protocol, doğru atıf ve tazminat yoluyla AI’yi çözümün bir parçası yapar, böylece yaratıcıların AI içerik patlamasını kullanarak her zamankinden daha fazla değer yakalamasına olanak tanır.

IP Likiditesi

IP’nin likit bir varlık haline geldiği bir geleceği hayal edin. Daha önce kötü şöhretli bir şekilde likit olmayan IP, artık Story Protocol’ün küresel IP deposunun birleştirilebilirliği aracılığıyla daha geniş DeFi ekosistemine bağlanmıştır. Popüler IP pazar yerleri, yaratıcılar, hayranlar ve yapımcılar arasında bir pazar oluşturur. Bu yeni “IP finansmanı” ekosistemi, IP için verimli fiyat keşfi sağlar ve yaratıcı çalışmaların yanı sıra etraflarında oluşan türevlerin daha iyi finanse edilmesine olanak tanır. IP etrafında tamamen yeni bir uygulama dünyası geliştirilir ve yaratıcılar ile toplulukları için benzeri görülmemiş genişleme fırsatları sunar.

Kod ve Hukuku Birleştirmek

Zincir dışı IP dünyasını blockchain varlıklarının programlanabilirliği ile birleştirerek Story Protocol, kod ve hukuku bir araya getiriyor: IP’nin internetin açıklığı ve bolluğu ile uyum içinde çalışmasını sağlıyor.

İnternet, yaratıcı çalışmaları geliştirmek ve dağıtmak için devrim niteliğinde yeni yöntemler sundu: sonsuz remixleme, katılımcı franchise’lar ve yapay zeka tarafından üretilen içerikler. Ancak, mevcut fikri mülkiyet altyapımız, internetin açıklığına karşı çalışmakta ve bunu kucaklamak yerine engel olmaktadır. Story Protocol, internet çağı için optimize edilmiş bir IP altyapısı inşa ediyor.

Son Teşekkürler
Sonal Chokshi, Chris Dixon, Simon Seojoon Kim, Scott Kominers, Sriram Krishnan, Eddy Lazzarin, Jon Rogers, Charlie Songhurst, Timshel, Liang Wu ve Joseph Young’a önerileri ve ilhamları için teşekkürler.

Story Procol Türkiye: https://t.me/storypturkey